10% van de werknemers in Europa heeft een burn-out (2015). Amerikaans onderzoek liet zien dat 28% van de millennials het gevoel heeft een burn-out te hebben. Stress lijkt een dominante plek in ons bestaan in te nemen. Burn-out draagt vaak definitie van emotionele uitputting, cynisme en verminderd professioneel functioneren. Maar niet iedereen is het hier over eens.

Laten we een onderscheid maken tussen korte termijn stress en burn-out. 80% van de mensen met korte termijn stress (minder dan drie maanden) herstelt binnen een paar maanden. Ze zijn binnen 6 tot 12 weken weer (deels) aan het werk. Het herstel van een burn-out kan langer dan een jaar duren. Sommige studies laten zien dat van de mensen met een burn-out 25 tot 50 procent binnen 2 tot 4 jaar nog niet volledig hersteld is. Dat geeft voldoende motivatie om te voorkomen een burn-out te krijgen, zou je kunnen zeggen.

Je kunt een burn-out vanuit verschillende perspectieven proberen te verklaren. Het biologische perspectief gaat uit van overbelasting en vooral gebrek aan herstel. Het stress systeem van de hersenen gaat in een constante actieve stand, en kan niet meer ontspannen. Daardoor blijft men te lang in de stressstand staan. Dit put het lijf uit. Zelfs als er tijd is om te ontspannen, lukt het niet meer om dit te doen. Het arbeids-psychologische perspectief kijkt naar de disbalans tussen werk-eisen en energie gevers. Versimpeld; er wordt teveel gevraagd van de persoon in kwestie. Dit kan komen door zowel daadwerkelijke hoge eisen als de manier hoe de persoon ermee om gaat. De persoon doet ondertussen te weinig dingen die voor ontspanning en plezier zorgen.

Merk je langere tijd stress, dan is het handig om je huisarts te raadplegen. Het kan al helpen om korte tijd veel rust te pakken. Na een periode van rust herstelt het stress systeem zichzelf soms weer. Is het niet voldoende, dan kun je overwegen om meer hulpverlening op te starten. In het Omnium worden veel mensen met burn-out klachten ondersteund. Psychologische hulpverlening onderzoekt dysfunctionele patronen en hoe je anders met stress om kunt gaan. Als je de oorzaak van de stressklachten niet aanpakt, is de kans groot dat ze in de toekomst gewoon terugkomen namelijk.

Sten Dallinga is naast sportpsycholoog ook werkzaam als psycholoog in burn-out (preventie). Meer weten; kijk op de website (www.hetomnium.nl) of stuur een mail naar info@hetomnium.nl

https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/1359432X.2021.1948400